project 7SP.nb
aanbouw schoolgebouw te Kemzeke, 2015
tekst : Koen Bogaert
fotografie : Liesbet Goetschalckx
Wij zien nu dingen die onze voorouders in hun tijd niet zagen. Welke tendenzen, die nochtans zo duidelijk zullen zijn voor onze nakomelingen, vatten wij vandaag nog niet? Er zijn aspecten van onze realiteit waarvan we blijkbaar niet in staat zijn om de gevolgen ervan te begrijpen. Ontwikkelingen waarover later iedereen zal mijmeren: ‘hoe is het mogelijk dat ik die evolutie niet zag aankomen’? Wellicht ontsnapt geen enkele generatie aan die “blind spots”.
De geschiedenis leert ons alleszins dat we onze hedendaagse vragen in een zo ruim mogelijk perspectief dienen te bekijken. Architecturale vraagstukken mogen dus zeker niet ontsnappen aan die redenering. Een voorbeeld: een voetbalploeg -10de provinciale- heeft een groot terrein waarop ze een kleine kantine met 4 kleedkamers wil bouwen. We bekijken dan eerst welk gebouw dat perceel maximaal kan dragen en wat de optimale mogelijkheden zijn van het terrein. In ons voorbeeld komen we dan bijvoorbeeld uit bij een ruime kantine met keuken en 20 kleedkamers. Die maximale oplossing bepaalt de grote grenslijnen waarbinnen het gevraagde kleine ontwerp mooi wordt ingepast. De volgende generatie geraakt later makkelijk vooruit, want de ontplooiingskansen liggen klaar.
Hetzelfde voorbeeld kunnen we - zonder te overdrijven - nog een beetje uitbreiden door de nevenliggende percelen onmiddellijk bij de vraagstelling te betrekken, zelfs als die gronden of panden niet te koop zijn en dat op een ogenblik dat niemand over expansie spreekt. Het is een kleine moeite om over de muurtjes van de geburen te kijken en eventjes te filosoferen over de mogelijkheden. Kansen creëer je zelf en iedereen heeft baat bij vooruitgang. Allerlei vormen van koppelingen met nevenliggende eigendommen kunnen leiden tot een win-winsituatie. Deze manier van denken heeft niet alleen invloed op de planmatige conceptie van een project, maar in tweede instantie ook op de materialisatie ervan. Hoe ruimer je kijkt, hoe kleiner je eigen ontwerp blijkt.
Een school met plaatsgebrek is een alledaags gegeven. Als men vergeet na te denken en een heel snelle oplossing wil, verschijnt de klascontainer ten tonele. Die staat dan bovendien meestal erg in de weg in de later doordachte ontwikkeling van de campus. In het uitgewerkte groeimodel van de basisschool 7SP kon het houten prefabklasje nauwelijks nog meer in de weg staan. Het versperde de toegang tot een achterliggende tuin die tot de school behoorde, maar in feite het verlengde was van de tuin van het naburig klooster. Die buitenruimte had het potentieel om een hele vleugel met bijhorende speelplaats bij te bouwen. De nieuwbouw werd uitgetekend met verdieping, traphal en liftkoker, maar enkel het gelijkvloers werd gebouwd, omdat het voldeed aan de vraag van dat moment.
Het nieuwe deel grenst aan naburige oude loodsen die zichtbaar zijn vanop het schoolterrein. Dit beeld werd als inspiratiebron gebruikt om de nieuwe luifel van de overdekte speelplaats vorm te geven. Het volume van de lokalen beantwoordt de overstaande klassenblok en schept een gestructureerde open speelruimte door zichzelf aan de kant te zetten. De keuze van de gevelmaterialen volgt die van de bestaande gebouwen, zodat het nieuw project als vanzelfsprekend bij de groep behoort.
De geschiedenis leert ons alleszins dat we onze hedendaagse vragen in een zo ruim mogelijk perspectief dienen te bekijken. Architecturale vraagstukken mogen dus zeker niet ontsnappen aan die redenering. Een voorbeeld: een voetbalploeg -10de provinciale- heeft een groot terrein waarop ze een kleine kantine met 4 kleedkamers wil bouwen. We bekijken dan eerst welk gebouw dat perceel maximaal kan dragen en wat de optimale mogelijkheden zijn van het terrein. In ons voorbeeld komen we dan bijvoorbeeld uit bij een ruime kantine met keuken en 20 kleedkamers. Die maximale oplossing bepaalt de grote grenslijnen waarbinnen het gevraagde kleine ontwerp mooi wordt ingepast. De volgende generatie geraakt later makkelijk vooruit, want de ontplooiingskansen liggen klaar.
Hetzelfde voorbeeld kunnen we - zonder te overdrijven - nog een beetje uitbreiden door de nevenliggende percelen onmiddellijk bij de vraagstelling te betrekken, zelfs als die gronden of panden niet te koop zijn en dat op een ogenblik dat niemand over expansie spreekt. Het is een kleine moeite om over de muurtjes van de geburen te kijken en eventjes te filosoferen over de mogelijkheden. Kansen creëer je zelf en iedereen heeft baat bij vooruitgang. Allerlei vormen van koppelingen met nevenliggende eigendommen kunnen leiden tot een win-winsituatie. Deze manier van denken heeft niet alleen invloed op de planmatige conceptie van een project, maar in tweede instantie ook op de materialisatie ervan. Hoe ruimer je kijkt, hoe kleiner je eigen ontwerp blijkt.
Een school met plaatsgebrek is een alledaags gegeven. Als men vergeet na te denken en een heel snelle oplossing wil, verschijnt de klascontainer ten tonele. Die staat dan bovendien meestal erg in de weg in de later doordachte ontwikkeling van de campus. In het uitgewerkte groeimodel van de basisschool 7SP kon het houten prefabklasje nauwelijks nog meer in de weg staan. Het versperde de toegang tot een achterliggende tuin die tot de school behoorde, maar in feite het verlengde was van de tuin van het naburig klooster. Die buitenruimte had het potentieel om een hele vleugel met bijhorende speelplaats bij te bouwen. De nieuwbouw werd uitgetekend met verdieping, traphal en liftkoker, maar enkel het gelijkvloers werd gebouwd, omdat het voldeed aan de vraag van dat moment.
Het nieuwe deel grenst aan naburige oude loodsen die zichtbaar zijn vanop het schoolterrein. Dit beeld werd als inspiratiebron gebruikt om de nieuwe luifel van de overdekte speelplaats vorm te geven. Het volume van de lokalen beantwoordt de overstaande klassenblok en schept een gestructureerde open speelruimte door zichzelf aan de kant te zetten. De keuze van de gevelmaterialen volgt die van de bestaande gebouwen, zodat het nieuw project als vanzelfsprekend bij de groep behoort.
