project EUR
renovatie keukenbedrijf te De Klinge, 1996 - 2009+
tekst : Koen Bogaert
fotografie : Liesbet Goetschalckx

Ontwerpen is voornamelijk het aanreiken van oplossingen voor afwisselend moeilijke en makkelijke vragen, problemen, wensen en noden die grondig op voorhand moeten worden bestudeerd. Voor de renovatie van dit familiebedrijf - van vader op zoon op dochter - was de startvraag eenvoudig en logisch: de winkel eigentijds maken om wisselende toonzaalmodellen snel te laten inspelen op de steeds voortdurende evoluerende trends. Daarvoor was het noodzakelijk om het bedrijf te herstructureren. De toonzaal kreeg een ruggegraat onder de vorm van een eenvoudige looproute met vakken - zoals in een vakbeurs - waarbij koopwaar geëtaleerd wordt binnen een vooropgesteld patroon.

Na jarenlang verbouwen, inrichten en herinrichten, kondigde zich het moment aan om ook de buitenkant van het gebouw een facelift te geven. Er werd geopteerd om de traditionele bovenbouw respectvol te bewaren, maar wel hedendaags te schilderen en het vernieuwde, onderste deel van het gebouw een eigentijds karakter te geven met culturele meerwaarde. De gevelrenovatie geeft hierbij aan dat het bedrijf ruimdenkend is, zelfs wil kleuren buiten de lijntjes. Kunstenaar Hans De Pelsmacker werd aangesproken voor de uitwerking van de glazen panelen, tussen de etalageramen die voor de bestaande kolommen staan. Hij kreeg de vrijheid die een kunstenaar verdient en vertelt het volgende hierover in zijn boek Public Space:

...
Bij de renovatie van de benedenverdieping van 2 aanpalende woningen tot één winkelpand ontstond over de volledige breedte aan de straatzijde, een glazen wand die functioneert als één heldere vitrine. Omdat de gevel op regelmatige afstanden door stukken muur wordt gestut, vroeg de bouwheer een ontwerp in glas dat naadloos aansloot met de heldere glazen vitrine en verwant was met de activiteit van het bedrijf, namelijk ontwerp en realisatie van exclusieve keukens. Het ontwerp voor het glaswerk vond zijn inspiratie in de troosteloze aanblik van de straat in een Vlaams dorp. Het pand zelf was ooit door de eigenaar's vader ontworpen en eigenhandig opgetrokken met allerlei pseudo-bouwelementen tot een Vlaamse niet-stijl en juist daarom wel bijzonder, niet in het minst omwille van het contrast met de locatie. Zoveel surrealisme vroeg om een frivool maar respectvol ontwerp dat aansloot bij de gegevens van de omgeving, de nieuwbouw en de aard van het bedrijf. Een toevallige vondst in een AVA-papierhandel van een variëteit papieren place mats (dit zijn papieren onderleggers die als kantwerk zijn afgerond en vooral worden gebruikt bij kinderfeestjes en barbecues) was het materiaal voor dit ontwerp. Het ontwerp bestaat uit tien verticale vlakken glas waarin telkens een andere compositie van verknipte place mats werd uitgewerkt. Het motief werd telkens in twee verschillende lagen aan de voorzijde gezandstraald. De achterkant van het glas werd gelakt. De visualisering van het motief is opzettelijk niet te duidelijk zichtbaar waardoor het glaspaneel als een abstract maaswerk overkomt. Enkel onder de juiste hoek met het licht en de plaats zijn de motieven duidelijk zichtbaar en herkenbaar.
...

De glazen panelen zijn onopzichtig omdat er geen reden is sterker uit te halen. De voorbijganger die het verhaal achter dit verhaal niet kent, interpreteert de gevel op zijn manier, zoals bij elke vorm van poëzie.




Design primarily entails providing solutions for alternately difficult and easy questions, problems, preferences and needs that need to be meticulously studied in advance. For the renovation of this family business - from father to son to daughter - the starting question was straightforward and logical: make the shop contemporary so that alternating showroom models could quickly capitalise on the constantly evolving trends. For this, it was necessary to restructure the company. The showroom was given a backbone in the form of a simple walking route with compartments - like in a trade fair - where merchandise is displayed in a predetermined pattern.

After years of renovating, shopfitting and redesigning, the time had come to also give the outside of the building a facelift. It was decided to respectfully preserve the traditional superstructure, but to paint it in modern colours and give the renovated lower part of the building a contemporary character with cultural added value. As such, the facade renovation indicates that the company is open-minded, and even colours over the lines. Artist Hans De Pelsmacker was approached for the creation of the glass panels, between the shop windows that stand in front of the existing columns. He was given the freedom an artist deserves, and mentions the following about it in his book Public Space (translation):

...
During the renovation of the ground floor of 2 adjoining houses into one shop premises, a glass wall was created over the entire width on the street side, which functions as a single clear display window. As the façade is supported at regular intervals by strips of wall, the client asked for a design in glass that seamlessly connected with the clear glass display window, and which was linked to the company's activity, namely the design and creation of exclusive kitchens.
The design for the glass was inspired by the dreary view of the street in a Flemish village. The building itself had been designed by the owner's father, and manually built with all kinds of pseudo- building elements into a Flemish non-style, which as a result was special, not least because of the contrast with the location.
So much surrealism demanded a light-hearted but respectful design that matched the surroundings, the new building and the nature of the business. The material for this design was found by accident in an AVA stationery shop, and was a variety of paper place mats (the kind that are rounded off as lacework and are mainly used at children's parties and barbecues).
The design consisted of ten vertical surfaces of glass in which a different composition of cut place mats was made each time. Each motif was sandblasted in two different layers at the front. The reverse side of the glass was lacquered. The visualisation of the motif is deliberately not too clearly visible, which makes the glass panel look like an abstract mesh. The motifs are only clearly visible and recognisable at the right angle with the light and the location.
...

The glass panels are inconspicuous because there is no reason for them to be otherwise. Passers-by who are not familiar with the story behind this story will interpret the façade in their own way, like with any form of poetry.
B